روز گذشته تروئیکای اروپایی بنبست در مذاکرات را متوجه روسیه کردند و با بیان اینکه توافق بر سر مسئله هستهای ایران همچنان گزینه روی میز است و باید هر چه سریعتر حاصل شود، تأکید کردند هیچ کس نباید برای بهرهبرداری از این مذاکرات برای بدست آوردن ضمانتهایی که ربطی به این توافقنامه ندارد، تلاش کند.
در سوی دیگر اما تحلیلگران انتشار خبر توقیف دو نفتکش ایرانی از سوی یانکیها را در بنبست گفتوگوها بی تأثیر نمیدانند. تهران و شرکای برجامیاش همچنین در این مقطع دریافت ضمانت از آمریکایی بدعهد را مهم میدانند تا تجربه دوره دونالد ترامپ و خروج یکجانبه از این توافق بار دیگر تکرار نشود.
در میانه این بمباران خبری پیچیده، برخی معتقدند به واسطه جنگ اوکراین و افزایش قیمت نفت، ایالات متحده به دنبال امضای سریع یک توافق هر چند حداقلی با جمهوری اسلامی است تا خود را از فشارهای وارده خارج کند. این افراد معتقد هستند تهران باید در این مقطع هوشیارتر عمل کرده و در دام طراحی واشنگتن قرار نگیرد.
آنها باید تاوان بدعهدیشان را بدهند
در تشریح چرایی اختلافات در مذاکرات وین یک کارشناس و تحلیلگر سیاسی در گفتوگو با قدس، با تأکید بر نگرانی رژیم صهیونیستی، ارتجاع عربی و آمریکا از بیاثر شدن پروژه سیاست فشار حداکثری آنها با موفقیت مذاکرات ایران و ۱+۴ میگوید: آنها میخواهند با تداوم فشار، مانع از موفقیت مذاکره به نفع ایران شوند، به همین خاطر با توقیف نفتکشهای ایرانی و دروغ پردازی میخواهند همواره خود را پیروز میدان نشان بدهند.
جعفر قنادباشی با توضیح اینکه، علت اصلی به مانع خوردن مذاکرات دروغگویی و تناقض رفتار آمریکاییهاست، گفت: تلاش جدی تیم مذاکره کننده ایرانی برای احقاق حقوق ملت ستودنی است و این آمریکاست که نمیخواهد رفع عملی تحریمها اتفاق بیفتد. ایران اسلامی اثبات کرده در برابر لغو همه تحریمها قطعاً اقدامات سازندهای خواهد داشت، اما این اقدام منوط به راستی آزمایی است.
این کارشناس مسائل منطقه با تشریح روابط اقتصادی ایران و روسیه در دوران اوج تحریمهای ظالمانه و همینطور تشدید تحریمها علیه مسکو، نیاز پوتین به تقویت روابط اقتصادی با ایران را دغدغه روسیه برای جلوگیری از سنگاندازی در روابط دو کشور را امری مثبت ارزیابی کرد.
وی درخواست تضمین روسیه از آمریکا را مانعی برسرراه بدعهدی و تخلفات آمریکا دانست و این سیاست را اهرمی برای جلوگیری از نفوذ و مانعتراشی آمریکا در آینده مراودات تجاری دو کشور ارزیابی کرد.
قناد باشی در ادامه ضمن تأیید این نکته که آمریکا به دلیل گرفتاری در بحرانهای پی درپی در این شرایط حاضر به امضای هرگونه توافقی با کشورمان است، اما ما باید هوشیار باشیم، افزود: تا پیش از بحران اوکراین غربیها در سه حوزه دچار شکست و ضعف جدی قرار گرفتند که پس از آن بحران اوکراین مشکلات آنها را پیچیدهتر کرد. اولاً مشخص شد دنیای غرب نیازمند تعامل با ایران است و این برای آنها از اهمیت بالایی برخورداراست، اما باید تاوان بدعهدیشان را بدهند، البته طوریکه غرور استکباری آنها جریحهدار نشود! دوم اینکه اقتصاد ایران مستقل و درونزا است و عدم وابستگی ایران به اقتصاد شکست خورده غرب، آنها را نگران میکند؛ زیرا ممکن است که به مرور زمان موجب استیلای اقتصادی ایران بر حوزه نفت و پتروشیمی و صنایع مولد منطقهای و جهانی شود. سوم اینکه چرخش ایران به سمت شرق و شکلگیری سیاست موازنه منطقهای در روابط تهران و جهان موجبات افول تدریجی نگاهها به غرب را فراهم کرد و این برای آنها ضرر بزرگی محسوب میشود. برهمین اساس شاهد هستیم همزمان با شروع بحران اوکراین و شکل گیری تنش انرژی در آمریکا و اروپا، ایران از نگرانیهای اقتصادی خود فاصله میگیرد و در عین اعتماد به نفس و از سر منطق و نه اضطرار در حال شکل دادن به روابط منطقهای مطلوب خویش است.
آمریکا نیازمند توافق است
قنادباشی ادامه داد: ضرورت شکلگیری توافق برای ایران اسلامی نسبت به سال ۱۳۹۲ تا امروز پس از تقریباً هشت سال بهشدت تغییر کرده است و ما دیگر نیازمند توافق نیستیم؛ چرا که به اذعان تحلیلگران غربی ما از فشارهای حداکثری عبور کرده و حتی صادرات نفتی ما رکورد زده است.
این استاد مطالعات منطقهای با بیان اینکه در این شرایط تلاش غربی در بازگشت به سمت کشورهایی مانند ایران و ونزوئلا برای گدایی انرژی عبرتآموز است، گفت: این یک اصل طبیعی است که میگوید «گهی پشت به زین و گهی زین به پشت» و در حال حاضر وقت ابتکار عمل کشورهای صاحب انرژی برای اعمال سیاستهای تعدیلگر نسبت به رفتار غلط غرب و آمریکاست و نباید ساده از کنار این قضیه بگذریم.
قنادباشی در آخر خاطرنشان کرد: امروز ساختار تحریمها برای ایران در حال فروپاشی است و غربیها در عین گدایی دیپلماتیک، ساختار تحریم را حفظ خواهند کرد؛ زیرا دلشان نمیخواهد با بیاثر شدن این برگ، فشار دیگر ملتهای جهان نسبت به هژمونی غرب و آمریکا دچار تشکیک و بی محلی شوند.
نظر شما